کما (اغما) علت‌ها و چیزای بیشتر

مقدمه

کما و اغما، دو وضعیت پزشکی پیچیده هستند که اغلب با یکدیگر اشتباه گرفته می‌شوند. هر دو حالت شامل کاهش سطح هوشیاری هستند، اما تفاوت‌های کلیدی بین آنها وجود دارد. درک این تفاوت‌ها برای تشخیص، درمان و پیش‌آگهی بیماران مبتلا به این شرایط حیاتی است.

تعریف کما و اغما

کما: کما یک حالت عمیق و طولانی مدت از بی‌هوشی است که در آن فرد به محرک‌های خارجی پاسخ نمی‌دهد. این حالت ناشی از اختلال عملکرد گسترده مغز است.

اغما: اغما یک حالت کاهش سطح هوشیاری است که در آن فرد به محرک‌های خارجی پاسخ می‌دهد، اما پاسخ‌های او محدود و غیرارادی است. اغما می‌تواند به عنوان یک مرحله گذار بین هوشیاری کامل و کما در نظر گرفته شود.

تفاوت‌های کلیدی

سطح هوشیاری: در کما، فرد کاملاً بی‌هوش است و هیچ پاسخی به محرک‌های خارجی نشان نمی‌دهد. در اغما، فرد تا حدی هوشیار است و ممکن است به محرک‌های دردناک یا صداهای بلند پاسخ دهد.
پاسخ به محرک‌ها: در کما، هیچ پاسخی به محرک‌ها وجود ندارد. در اغما، پاسخ‌ها محدود و غیرارادی هستند.
مدت زمان: کما می‌تواند برای مدت طولانی، حتی سال‌ها، طول بکشد. اغما معمولاً کوتاه‌تر است و می‌تواند به کما یا بهبودی منجر شود.
علل: کما و اغما می‌توانند ناشی از طیف گسترده‌ای از علل باشند، از جمله آسیب‌های مغزی، سکته مغزی، عفونت‌ها، مسمومیت‌ها و اختلالات متابولیک.

علل کما و اغما

آسیب‌های مغزی: ضربه به سر، خونریزی مغزی، و تومورهای مغزی می‌توانند باعث آسیب به بافت مغز و در نتیجه کما یا اغما شوند.
سکته مغزی: سکته مغزی زمانی رخ می‌دهد که جریان خون به بخشی از مغز قطع شود. این امر می‌تواند منجر به آسیب مغزی و کما یا اغما شود.
عفونت‌ها: عفونت‌های مغزی مانند مننژیت و آنسفالیت می‌توانند باعث التهاب و آسیب به بافت مغز و در نتیجه کما یا اغما شوند.
مسمومیت‌ها: مصرف بیش از حد داروها، الکل یا سموم می‌تواند باعث اختلال عملکرد مغز و کما یا اغما شود.
اختلالات متابولیک: اختلالات متابولیک مانند دیابت، نارسایی کلیه و نارسایی کبد می‌توانند باعث عدم تعادل شیمیایی در بدن و در نتیجه کما یا اغما شوند.

تشخیص کما و اغما

تشخیص کما و اغما شامل ارزیابی دقیق سطح هوشیاری، پاسخ به محرک‌ها، و علائم عصبی است. پزشکان از مقیاس کمای گلاسکو (GCS) برای ارزیابی سطح هوشیاری استفاده می‌کنند. آزمایش‌های تصویربرداری مانند CT اسکن و MRI می‌توانند برای شناسایی آسیب‌های مغزی استفاده شوند. آزمایش‌های خون و ادرار می‌توانند برای شناسایی عفونت‌ها، مسمومیت‌ها و اختلالات متابولیک استفاده شوند.

درمان کما و اغما

درمان کما و اغما بستگی به علت زمینه‌ای دارد. هدف اصلی درمان، حفظ عملکرد حیاتی بدن و جلوگیری از آسیب بیشتر به مغز است. درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

حمایت تنفسی: بیماران ممکن است نیاز به تهویه مکانیکی برای کمک به تنفس داشته باشند.
حمایت تغذیه‌ای: بیماران ممکن است نیاز به تغذیه از طریق لوله برای تامین مواد مغذی داشته باشند.
داروها: داروها ممکن است برای درمان عفونت‌ها، کاهش تورم مغز یا کنترل تشنج‌ها استفاده شوند.
جراحی: در برخی موارد، جراحی ممکن است برای برداشتن لخته خون، تومور یا فشار از مغز ضروری باشد.
توانبخشی: پس از خروج از کما یا اغما، بیماران ممکن است به توانبخشی برای بازیابی عملکرد فیزیکی و شناختی نیاز داشته باشند.

پیش‌آگهی کما و اغما

پیش‌آگهی کما و اغما بستگی به علت زمینه‌ای، شدت آسیب مغزی و مدت زمان بی‌هوشی دارد. برخی از بیماران به طور کامل بهبود می‌یابند، در حالی که برخی دیگر دچار ناتوانی‌های دائمی می‌شوند. برخی از بیماران نیز ممکن است در اثر عوارض کما یا اغما فوت کنند.

نکات مهم